Công tơ điện 3 pha – Sơ đồ đấu dây công tơ điện 3 pha

Công tơ điện là gì?

Công tơ điện 3 pha được sử dụng để đo công suất của nguồn điện 3 pha, phổ biến nhất là sử dụng cho mục đích thương mại. Hiện tại, người tiêu dùng sử dụng điện ba pha chưa thể lắp đặt đồng hồ thông minh kỹ thuật số, tuy nhiên, một số người dùng doanh nghiệp đã có thể tận dụng công nghệ công tơ ba pha tiên tiến để ghi lại lượng điện tiêu thụ của họ.

Công tơ điện là gì?

Công tơ điện là thiết bị đo đếm điện. Chúng có nhiều loại khác nhau tuỳ theo nguyên lý và công nghệ hoạt động. Nhưng phổ biến nhất có hai loại:

  • Công tơ điện 1 pha 220V
  • Công tơ điện 3 pha
Công tơ điện là gì?
Công tơ điện là gì?

Mỗi loại sẽ có vai trò và ứng dụng cho một nhu cầu cụ thể, ví dụ như:

  • Công tơ điện 1 pha 220V thì sẽ được sử dụng trong các hệ thống cung cấp điện dân dụng, tưới tiêu. Rõ nhất là các công tơ điện đo chỉ số điện tại nhà hay phòng trọ của các bạn đó.
  • Công tơ điện 3 pha thì chủ yếu chỉ bắt gặp tại các công ty, xí nghiệp trong các khu công nghiệp. Ngoài ra còn có thể bắt gặp tại các cao ốc văn phòng hay trung tâm thương mại tại các thành phố lớn…

Tại sao trong công nghiệp lại cần dùng đến công tơ điện 3 pha mà không phải là công tơ điện 1 pha? Chúng khác biệt nhau ở đặc điểm nào? Bài viết này sẽ làm rõ vấn đề cho bạn!

Công tơ điện 3 pha là gì

Công tơ điện 3 pha là thiết bị không thể thiếu trong các hệ thống cung cấp nguồn điện 3 pha. Chúng là thiết bị được lắp đặt chủ yếu ở đầu nguồn, có nhiệm vụ đo đếm số điện mà các hệ thống bên dưới sử dụng. Còn công tơ điện 1 pha chủ yếu dùng cho gia đình, với nguồn cấp chỉ có 2 dây với hiệu điện thế là 220V.

Đồng hồ được sử dụng để đo công suất của nguồn điện ba pha được gọi là đồng hồ đo năng lượng ba pha. Đồng hồ ba pha được cấu tạo bằng cách kết nối hai công tơ một pha qua trục. Tổng năng lượng là tổng số đọc của cả hai phần tử.

Công tơ điện 3 pha
Công tơ điện 3 pha

Đối với phòng kỹ thuật quản lý sẽ theo dõi chỉ số điện để biết được chất lượng điện cung cấp cho các máy móc của hệ thống sản xuất. Từ đó có những phương án thích hợp để bù trừ phần tổn hao hay thiếu nguồn cung cấp.

Đối với nhà cung cấp điện, thì công tơ điện 3 pha có nhiệm vụ đưa ra con số tiêu thụ cụ thể của từng xí nghiệp, để từ có có thể tính thành chi phí phát sinh trong quá trình doanh nghiệp hoạt động. Hay nói rõ hơn là phần tiền điện mà doanh nghiệp cần phải trả cho nhà cung cấp điện.

Phân loại công tơ điện 3 pha

Công tơ điện nói chung và công tơ điện 3 pha nói riêng có nhiều cách phân loại, và do đó chúng cũng có nhiều loại khác nhau. Sau đây Thái Khương xin liệt kê những loại công tơ điện 3 pha hiện hữu trong các trung tâm, xí nghiệp, nhà máy đang hoạt động tại Việt Nam chúng ta. Đó là:

  • Công tơ điện 3 pha cơ
  • Công tơ điện 3 pha điện tử
  • Công tơ điện 3 pha trực tiếp
  • Công tơ điện 3 pha gián tiếp

Để hiểu rõ hơn từng loại, chúng ta cùng tìm hiểu qua khái niệm của chúng nhé!

Công tơ điện 3 pha cơ

Hoạt động dựa trên nguyên lý của hiện tượng cảm ứng điện từ. Khi có dòng điện đi qua các cuộn dây sẽ sinh ra lực để làm cho đĩa quay. Đĩa quay thể hiện giá trị năng lượng tiêu thụ của hệ thống bên dưới công tơ điện.

Công tơ điện 3 pha cơ
Công tơ điện 3 pha cơ

Công tơ điện 3 pha điện tử

Công tơ điện 3 pha điện tử có nhiều tính năng được tích hợp vào thiết bị. Ví dụ như đo được cos phi, góc lệch pha, dòng điện, điện áp, công suất… Và nhiều thiết bị có khả năng kết nối với hệ thống truy xuất số liệu từ xa thông qua tín hiệu 3g hay wifi…

Công tơ điện 3 pha trực tiếp

Công tơ điện 3 pha trực tiếp thường được sử dụng phổ biến cho các tải tối đa 100A. Vì vậy chúng khá phổ biến trong các hệ thống sản xuất tại các phân xưởng nhà máy công nghiệp. Cách đọc giá trị của công tơ điện ba pha trực tiếp cũng khá đơn giản. Vì không cần phải nhân thêm hệ số gì trong kết quả đọc cuối cùng.

Công tơ điện 3 pha gián tiếp

Công tơ điện 3 pha gián tiếp thường dùng cho các hệ thống mà dòng ngoài 100A. Về cách đọc trị số của đồng hồ điện 3 pha gián tiếp thường sẽ nhân kèm với hệ số biến dòng và hệ số biến áp đo lường để ra được trị số sử dụng của hệ thống.

Cấu tạo công tơ điện 3 pha

Đồng hồ đo năng lượng ba pha có hai đĩa gắn trên trục chung. Cả hai đĩa đều có nam châm hãm, vòng đồng, dải che và bộ bù để có được kết quả đọc chính xác. Hai phần tử được sử dụng để đo điện ba pha.

Cấu tạo công tơ điện 3 pha
Cấu tạo công tơ điện 3 pha

Đối với công tơ điện ba pha, mômen truyền động của cả hai phần tử bằng nhau. Điều này có thể được thực hiện bằng cách điều chỉnh mô-men xoắn. Mômen xoắn được điều chỉnh bằng cách kết nối các cuộn dòng của cả các phần tử nối tiếp và các cuộn dây song song. Dòng điện đầy tải chạy qua cuộn dây do hai mômen ngược chiều thiết lập trong cuộn dây.

Sức mạnh của cả hai mômen là bằng nhau, do đó chúng không cho phép đĩa quay. Nếu mô-men xoắn trở nên không bằng nhau và đĩa quay thì từ shunt sẽ được điều chỉnh. Mômen cân bằng thu được trước khi kiểm tra đồng hồ. Vị trí của bộ bù và nam châm hãm được điều chỉnh riêng cho từng phần tử để thu được mômen cân bằng.

Sơ đồ đấu dây của công tơ điện 3 pha

Sau đây Thái Khương chia sẻ đến bạn hai sơ đồ đấu dây phổ biến nhất của hai dạng đồng hồ điện 3 pha.

Sơ đồ đấu dây của công tơ điện 3 pha trực tiếp

Sơ đồ đấu dây công tơ điện 3 pha trực tiếp
Sơ đồ đấu dây công tơ điện 3 pha trực tiếp

Sơ đồ đấu dây của công tơ điện 3 pha gián tiếp

Công tơ điện 3 pha gián tiếp
Công tơ điện 3 pha gián tiếp

Ứng dụng của công tơ điện 3 pha

Đồng hồ điện 3 pha được sử dụng để đo điện cho các khu công nghiệp, nhà máy sản xuất sử dụng điện 3 pha để cấp nguồn cho các hệ thống, máy móc hoạt động.

Đây là thiết bị bắt buộc để các nhà cung cấp điện có thể đánh giá và tính ra chi phí sử dụng điện của người sử dụng.  Ngoài ra các anh chị kỹ thuật còn sử dụng các đồng hồ điện 3 pha điện tử nhằm phục vụ cho công việc giám sát chất lượng điện, bảo vệ các hệ thống máy móc sản xuất,… Đặc biệt là các hệ thống máy bơm lưu chất phục vụ cho quy trình sản xuất. Nhằm tối ưu và bảo vệ thiết bị hoạt động mạnh mẽ, bền bỉ…

Thái Khương là đơn vị chuyên cung cấp các giải pháp bơm xử lý lưu chất công nghiệp nói chung. Và là đại diện phân phối của hơn 25 thương hiệu về máy bơm nổi tiếng trên thế giới như Caprari, Tuthill, Definox, Kamat, OMAC, Salvatore Robuschi, Robuschi Robox, ABEL, Nova Rotors…