Có các loại máy bơm, dòng máy bơm cũng như nguyên lý hoạt động, đặc trưng của từng dòng máy bơm mà bạn có thể kể được?
Bạn sẽ trả lời được câu hỏi, sau khi đọc xong bài này!
Máy bơm là gì?
Cùng xem lại định nghĩa:
Máy bơm là một loại máy thủy lực, nhận năng lượng từ bên ngoài ( cơ năng, điện năng, thủy năng … ) và truyền năng lượng cho dòng chất lỏng, nhờ vậy đưa chất lỏng lên một độ cao nhất định hoặc dịch chuyển chất lỏng theo hệ thống đường ống.
Trong khuôn khổ bài này, Thái Khương sẽ giúp bạn có được những hiểu biết khái quát nhất về các dòng máy bơm cũng như đặc trưng của chúng.
>>> Tham khảo thêm về: Máy bơm ly tâm
Các loại máy bơm mà bạn nên biết
Thông thường, người ta chia máy bơm ra nhiều loại dựa vào những đặc điểm như: nguyên lý tác động của cánh bơm vào dòng nước, dạng năng lượng làm chạy máy bơm, kết cấu máy bơm, mục đích bơm, loại chất lỏng cần bơm …
Ví dụ như:
- Phân loại theo vị trí lắp đặt: Bơm đặt chìm, bơm bán chìm và bơm đặt cạn
- Phân loại theo nguyên lý tác động của cánh bơm chúng ta có: Bơm ly tâm và bơm thể tích
Hiểu được sự khác biệt giữa hai loại máy bơm này sẽ giúp bạn dễ dàng xác định loại nào phù hợp với cơ sở công nghiệp của bạn. Máy bơm ly tâm phổ biến hơn nhiều so với máy bơm thể tích và chỉ được sử dụng để di chuyển nước. Mặt khác, máy bơm thể tích có thể di chuyển nước và tạo áp lực khi cần thiết.
Với các dòng bơm ly tâm thì gồm có:
Dòng bơm cánh quạt
Đây là dòng bơm sử dụng các cánh quạt gắn trên bánh công tác truyền trực tiếp năng lượng lên chất lỏng (nguyên lý động lực học chất lưu) để đẩy chất lỏng dịch chuyển.
Đặc trưng: Loại bơm này thường có lưu lượng lớn, cột áp thấp (trong bơm nước gọi cụ thể là cột nước) và hiệu suất tương đối cao, do vậy thường được dùng trong nông nghiệp và các ngành cấp nước khác;
Bơm xoắn
Chất lỏng qua các rãnh bánh công tác của máy bơm sẽ nhận được năng lượng để tạo dòng chảy xoắn và được đẩy khỏi cửa ra của bánh công tác.
Đặc trưng: Dạng máy bơm này chủ yếu trong công tác hút nước hố thấm, tiêu nước, cứu hỏa…
Bơm tia
Nguyên lý hoạt động: Dùng một dòng tia chất lỏng hoặc dòng khí bên ngoài có động năng lớn phun vào buồng công tác của bơm nhờ vậy hút và đẩy chất lỏng.
Đặc trưng: Loại bơm này ở Việt Nam thường được sử dụng để bơm lưu lượng nhỏ, hút nước giếng và dùng trong thi công;
Ở các quốc gia khác, loại bơm này còn thường được sử dụng cho tàu thủy (hệ thống bơm trên tàu chở dầu, khoang chứa nước dằn tàu, khoang máy…)
Bơm rung
Nguyên lý hoạt động: Cơ cấu công tác của bơm này là pít tông-van giao động qua lại với tần số cao gây nên tác động rung cơ học lên dòng chất lỏng để hút đẩy chất lỏng.
Đặc trưng: Loại bơm này có lưu lượng nhỏ, thường được dùng bơm nước giếng và giếng mỏ;
Với dòng bơm thể tích chúng ta có các dòng phổ biến như:
Máy bơm thể tích đặc biệt ở chỗ chúng không đi kèm với bánh công tác, một bộ phận quay được tìm thấy trong máy bơm nước ly tâm. Thay vì sử dụng cánh bơm, máy bơm thể tích được trang bị các bộ phận chuyển động qua lại hoặc quay được thiết kế để di chuyển nước đồng thời tăng áp lực xung quanh phía xả của máy bơm nước. Có nhiều loại máy bơm thể tích khác nhau mà bạn có thể sử dụng:
- Bơm nhu động
- Máy bơm trục vít
- Bơm piston
- Máy bơm màng
- Bơm bánh răng
- Bơm định lượng
- Bơm cánh khế
Các máy bơm này thường được sử dụng trong các cơ sở và các quy trình cần lưu lượng nước thấp. Chúng cũng có thể được sử dụng cho các tình huống áp suất cao hoặc cho các quy trình cần sự kết hợp giữa áp suất cao và lưu lượng thấp. Cả hai tùy chọn máy bơm thường được làm từ thép cacbon hoặc gang. Tuy nhiên, chúng cũng có thể được làm từ thép không gỉ với mục đích duy nhất là xử lý nước.
Bơm màng khí nén
Nguyên lý hoạt động: Loại bơm này hoạt động nhờ vào nguồn động năng từ khí áp suất cao (khí nén) sau đó tác động đến màng bơm để đẩy nước cần bơm đi.
Đặc trưng: Loại bơm này thường dùng để hút nước bẩn hoặc nước giếng có pha tạp chất hạt rắn.
Bơm piston (pít tông)
Nguyên lý hoạt động: Pít tông chuyển động tịnh tiến qua lại có chu kỳ trong buồng công tác để hút và đẩy chất lỏng.
Đặc trưng: Loại máy bơm này tạo được cột áp cao, lưu lượng nhỏ nên trong nông nghiệp ít dùng, thường được dùng trong máy móc công nghiệp;
Bơm bánh răng
Đây là dạng bơm thường thấy trong công nghiệp, với các dòng và cấu tạo như dưới đây:
Dạng bơm bánh răng ăn khớp ngoài, với các ứng dụng phổ biến trong công nghiệp và trên xe ô tô…
Bơm trục vít dạng xoắn
Tổ máy bơm và trạm bơm
Trong các tình huống đặc biệt, phục vụ các nhu cầu bơm với công suất cực lớn, hoặc liên tục thì các loại máy bơm, các động cơ kéo bơm và các thiết bị để truyền công suất từ động cơ đến máy bơm sẽ được tổ hợp lại thành “tổ máy bơm“ hay “trạm bơm”
Tổ máy bơm có đặc trưng là được nối với các ống hút và ống đẩy tạo thành tổ hợp “thiết bị bơm“. Trên ống hút và ống đẩy có thể trang bị khống chế điều chỉnh nó như: các van điều tiết, van một chiều, bệ lắp … và các dụng cụ đo như: chân không kế, áp kế, lưu lượng kế …
Trạm bơm là tập hợp các công trình và các thiết bị bơm tạo thành:
Trong trạm bơm thông thường bố trí một số thiết bị bơm với khả năng đóng mở theo yêu cầu về lưu lượng nước cần bơm.
Trạm bơm cũng có thể gồm chỉ một thiết bị bơm đơn lẻ đặt trên giá đỡ di động hoặc đặt trên phao có kèm theo thiết bị khởi động và điều chỉnh chế độ công tác của tổ máy bơm.
Trạm máy bơm được phân loại theo những đặc điểm, đặc trưng sau:
- Theo công dụng của trạm
- Theo lưu lượng
- Theo vị trí so với nguồn lấy nước (lấy nước bờ, lấy nước lòng sông, lấy nước kênh chính, trạm bơm cố định, trạm bơm di động)
- Theo đặc điểm công trình (lấy nước dưới sâu, lấy nước mặt, kết hợp hoặc không kết hợp giữa công trình lấy nước và tháo nước) …
Đối với trạm bơm trong trong lĩnh vực nông nghiệp lại có thể được chia ra những loại như:
Trạm bơm tưới, trạm bơm tiêu, trạm bơm cấp nước nông thôn, trạm bơm tiêu nước mưa, trạm bơm hạ mực nước ngầm, trạm bơm phục vụ chăn nuôi …
Hy vọng những chia sẻ trên giúp ích cho các bạn có cái nhìn khái quát về các loại máy bơm.
Nếu vẫn đang băn khoăn về việc xác định hay phân loại máy bơm, hãy liên hệ ngay hoặc bình luận bên dưới để Thái Khương giải đáp giúp bạn.
Thái Khương Pumps luôn sẵn sàng lắng nghe để hỗ trợ bạn.